Εφηβεία και αναπαραγωγή: Η σημασία της αντισύλληψης και της έγκυρης ενημέρωσης
Η αναπαραγωγή κατά τη διάρκεια της εφηβείας καθώς και όλες οι εξελίξεις που αφορούν στο μείζον θέμα της αντισύλληψης βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, στο επίκεντρο του 5ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην Αίγλη Ζαππείου από τις 6 έως τις 8 Οκτωβρίου και το οποίο παρακολούθησε πλήθος ιατρών, νοσηλευτικού προσωπικού, σπουδαστών και επιστημόνων υγείας.
Τη συζήτηση άνοιξε πρώτος ο Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, κ. Νικόλαος Σαλάκος.
Κυήσεις, τοκετός και εκτρώσεις στην εφηβεία. Το πρώτο «κεφάλαιο» ήταν «πλούσιο» και περιλάμβανε μια σειρά από στοιχεία ερευνών που αφορούσαν ως επί το πλείστον, στην ελληνική πραγματικότητα.
Τι συμβαίνει, λοιπόν, στη χώρα μας; Σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, η έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας στην Ελλάδα γίνεται κατά μέσο όρο στην ηλικία των 14 ετών, ενώ το 2010 το 20% των εφήβων στην Ελλάδα είχαν ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή έναντι 16% το 2007. Όσον αφορά στον αριθμό των εκτρώσεων, κυμαίνονταν στις 80.000 το 2008.
Γιατί είναι αναγκαία η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των εφήβων
Αναφερόμενος στο θέμα των ανεπιθύμητων κυήσεων, ο κ. Σαλάκος είπε πως τα στοιχεία δείχνουν ότι όσο πιο νωρίς ξεκινά η σεξουαλική επαφή για τους νέους και όταν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες γνώσεις, τότε οι έφηβοι βρίσκονται -στις περισσότερες περιπτώσεις- αντιμέτωποι με ένα κρίσιμο δίλημμα: Παιδί ή έκτρωση;
Δυστυχώς, όπως τόνισε ο καθηγητής, η εγκυμοσύνη κατά τη διάρκεια της εφηβείας συνοδεύεται συνήθως από πολλές επιπλοκές, τις οποίες οι γιατροί καλούνται να αντιμετωπίσουν, όπως η υπέρταση, η αναιμία και τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
«Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι οι νεαρές εγκυμονούσες δεν έχουν τη σωστή ενημέρωση αλλά ούτε και την απαραίτητη κάλυψη από το κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον», πρόσθεσε ο κ. Σαλάκος, σημειώνοντας ότι οι οργανισμοί των εφήβων βρίσκονται ακόμη σε ανάπτυξη για αυτό και μια εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Σαλάκος τόνισε την ανάγκη της πραγματοποίησης προγεννητικού ελέγχου στις έφηβες και αποκάλυψε ότι τα ποσοστά συγγενών ανωμαλιών του εμβρύου είναι σχεδόν ίδια σε κορίτσια κάτω των 19 και σε γυναίκες πάνω από 35 ετών.
«Αυτά τα κορίτσια, λοιπόν, πρέπει να προσέχουν», υπογράμμισε και παρέθεσε στοιχεία από έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σύμφωνα με τα οποία η προγεννητική θνησιμότητα είναι υψηλότερη στις εφηβικές κυήσεις.
Συνεπώς, σύμφωνα με τον καθηγητή, οι έφηβες έχουν ανάγκη ενημέρωσης σε θέματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, άμεσης πρόσβασης σε κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού και άμεσης πρόσβασης σε όλες τις αντισυλληπτικές μεθόδους, ενώ είναι απαραίτητο να βρίσκεται δίπλα τους ένα ιατρικό περιβάλλον το οποίο θα μπορούν να εμπιστευτούν.
Η σημασία της συμβουλευτικής των νέων
Τον λόγο πήρε ο Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας του Α.Π.Θ. κ. Δημήτριος Βαβίλης. Ο καθηγητής ξεκίνησε την ομιλία του τονίζοντας τα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια της εφηβείας, αυτής της μεταβατικής περιόδου για τη ζωή των νέων, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμβουλευτικής των νέων
Όπως ανέφερε ο κ. Βαβίλης, όταν μια έφηβη προχωρά σε έκτρωση, αυτό σημαίνει ότι είχε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και συνεπώς ελλιπής ενημέρωση όσον αφορά στο κομμάτι της αντισύλληψης.
Τα νεότερα αντισυλληπτικά
Στις μεθόδους αντισύλληψης αναφέρθηκε και ο επόμενος ομιλητής του συνεδρίου, ο Καθηγητής και Διευθυντής της Μονάδος Εξωσωματικής Γονιμοποίησης Δ.Π.Θ., κ. Γεώργιος Γαλάζιος. Ο κ. Γαλάζιος μίλησε για τα νεότερα αντισυλληπτικά και συγκεκριμένα για τα αντισυλληπτικά 4ης γενιάς, υπογραμμίζοντας και εκείνος πως για κάθε μέθοδο αντισύλληψης, χρειάζεται η σωστή διαπαιδαγώγηση.
Υγεία για Όλους
Η συζήτηση για το κρίσιμο ζήτημα της αναπαραγωγής στην εφηβεία έκλεισε με την ομιλία της κυρίας Ελένης Σωτηροπούλου, Προέδρου του νέου επιχειρησιακού προγράμματος δράσης, για την προάσπιση της υγείας ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, «Υγεία για Όλους», μια οργάνωση η οποία τα τελευταία χρόνια έχει προσφέρει πολύτιμη βοήθεια σε χιλιάδες συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη: Από παιδιατρικούς ελέγχους και κλινικές εξετάσεις ενηλίκων μέχρι εμβολιασμούς και γυναικολογικές εξετάσεις.
Πώς μπορούν να προστατευτούν οι έφηβοι
Πρόληψη και σωστή ενημέρωση. Αυτές είναι οι δύο παράμετροι που, σύμφωνα με τους ειδικούς οι οποίοι μίλησαν στο συνέδριο για το ευαίσθητο θέμα της αναπαραγωγής στην εφηβεία, μπορούν να αποτρέψουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και κυρίως, να προστατέψουν τις έφηβες από τις επιπλοκές (κοινωνικές και φυσικά σωματικές) που μια κύηση μπορεί να έχει. Οι γονείς, η κοινωνία και φυσικά το σχολείο, οφείλουν να στηρίζουν τους νέους και τις νέες, να τους προσφέρουν τη βοήθεια που χρειάζονται αλλά προπάντων, να τους παρέχουν τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να είναι σε θέση να προφυλάσσουν τον εαυτό τους. Από το προφυλακτικό, μέχρι τα νεότερα αντισυλληπτικά χάπια και τον κολπικό δακτύλιο. Υπάρχουν τρόποι για αποτελεσματική αντισύλληψη και όσο η τεχνολογία προχωρά, συνεχώς βελτιώνονται. Το ζήτημα είναι να αποκτήσουν οι νέοι αλλά και οι γονείς τους τις απαραίτητες γνώσεις. Στην ιστοσελίδα prosexo.gr, που βρίσκεται υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, θα ενημερωθείτε έγκυρα για όλες τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά στην αντισύλληψη και την αναπαραγωγική υγεία.