Οι κορυφαίες εξελίξεις σε ό,τι αφορά στους τομείς της Μαιευτικής και Γυναικολογίας, τα κρίσιμα ζητήματα και οι καινοτομίες που σχετίζονται με τη σεξουαλική ζωή και την κύηση στην εφηβεία, καθώς και το μείζον θέμα της αντισύλληψης, βρέθηκαν στο επίκεντρο του 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου Παιδικής και Εφηβικής Γυναικολογίας που πραγματοποιήθηκε από τις 5 έως τις 7 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη.

Στο Συνέδριο, το οποίο οργάνωσε η Ελληνική Εταιρεία Παιδικής και Νεανικής Γυναικολογίας σε συνεργασία με την Β´ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αρεταίειον» και την Α´ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, διακεκριμένοι επιστήμονες μίλησαν για θέματα τα οποία αντιμετωπίζουν καθημερινά Νεογνολόγοι, Παιδίατροι, Γυναικολόγοι, Ενδοκρινολόγοι και ιατροί Γενικής Ιατρικής, αποκαλύπτοντας την ανάγκη για ενημέρωση και τη σημασία της σωστής πληροφόρησης σε ό,τι αφορά στην προστασία των νέων γυναικών σήμερα.

«Ζούμε σε μία εποχή έντονης σεξουαλικοποίησης σε όλες τις ηλικίες»

Το πρόγραμμα ήταν «πλούσιο» και περιελάμβανε μια σειρά από στοιχεία ερευνών, σε ό,τι αφορά στη σεξουαλική ζωή των νέων και τους κινδύνους με τους οποίους βρίσκονται αντιμέτωποι.

Στο θέμα των κινδύνων της σεξουαλικής ζωής στην εφηβεία αναφέρθηκε εκτενώς ο κ. Λουκάς Αθανασιάδης, αναπληρωτής καθηγητής του Ιατρικού Τμήματος του ΑΠΘ, ψυχίατρος-σεξολόγος. Ο κ. Αθανασιάδης μίλησε για το θέμα της έντονης σεξουαλικοποίησης το οποίο, όπως υπογράμμισε, αποτελεί δυστυχώς χαρακτηριστικό της εποχής μας, παρουσιάζοντας παράλληλα τα σοκαριστικά ποσοστά των νεαρών θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης στις μέρες μας.

Όπως χαρακτηριστικά είπε, «ζούμε σε μία εποχή έντονης σεξουαλικοποίησης σε όλες τις ηλικίες», σημειώνοντας πως το φαινόμενο αυτό είναι εμφανές παντού, ακόμη και στις διαφημίσεις που τα παιδιά βλέπουν στην τηλεόραση ή το Διαδίκτυο. Οι πληροφορίες αυτές, σύμφωνα με τον κ. Αθανασιάδη, επηρεάζουν την αντίληψή μας για τη σεξουαλικότητα -κυρίως σε ό,τι αφορά στην εφηβεία- και την ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη των εφήβων, την ώρα μάλιστα που βιώνουν μία σειρά από ορμονικές αλλαγές.

«Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δύσκολη και κρίσιμη ηλικία για τους εφήβους και όλα αυτά ενώ το ενδιαφέρον αυξάνεται για το άλλο φύλο και αρχίζει η σεξουαλική δραστηριότητα και συνεπώς οι κίνδυνοι, όπως οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και το απροφύλακτο σεξ», τόνισε.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Αθανασιάδης μίλησε για το ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και εφήβων αλλά και το θέμα του sex trafficking, κάνοντας λόγο για αριθμούς που εντυπωσιάζουν. Σύμφωνα με τον ίδιο, σήμερα πάνω από 4,5 εκατ. νέοι έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και 5,5 εκατομμύρια παιδιά ήταν θύματα εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση ή μαύρη εργασία. Αναφερόμενος στις επιπτώσεις της σεξουαλικής εκμετάλλευσης υπενθύμισε, μάλιστα στο κοινό, το γεγονός ότι η εφηβεία αποτελεί μία περίοδο αλλαγών και υπογράμμισε πως «είναι υποχρέωσή μας να πάρουμε τα αποτελεσματικά μετρά που χρειάζονται».

Οι κίνδυνοι της κύησης στην εφηβεία και η σημασία της αντισύλληψης

Τον λόγο πήρε ο κ. Νικόλαος Σαλάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, ο οποίος μίλησε για το κρίσιμο θέμα της κύησης στην εφηβεία και τους κινδύνους που κρύβει.

Σχολιάζοντας τα παγκόσμια δεδομένα αναφορικά με το συγκεκριμένο ζήτημα, ο κ. Σαλάκος είπε πως σήμερα, μία στις τρεις κυήσεις είναι ανεπιθύμητες και ότι δυστυχώς, τα στοιχεία για τις εκτρώσεις παραμένουν εξίσου ανησυχητικά. Για αυτό, όπως σημείωσε, η σημασία της ενημέρωσης είναι αναγκαία.

«Οι έφηβες δεν έχουν επαρκή ενημέρωση», είπε, προσθέτοντας πως το Διαδίκτυο αποτελεί ακόμη μία «παγίδα» για τους νέους σήμερα. Κατά τον κ. Σαλάκο, η σημασία της αντισύλληψης στις νεαρές ηλικίες είναι κρίσιμη και σίγουρα, «πρέπει να δούμε όλες τις επιπλοκές που μπορεί να δημιουργηθούν μέσα στην εγκυμοσύνη». Όπως εξήγησε, υπάρχει αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα, αποβολές και πρόωροι τοκετοί. Υπάρχουν ακόμη τα προβλήματα της υπερτασικής νόσου της κύησης, των σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων (όπως της μόλυνσης από HIV), της αναιμίας της κύησης και φυσικά, της αναστολής της ανάπτυξης στον σκελετό της έφηβης. Ο κίνδυνος προώρου τοκετού είναι, επίσης, υψηλός στις έφηβες. Για την ακρίβεια, όσο μικρότερη είναι η ηλικία της εγκύου, τόσο υψηλότερη είναι η πιθανότατα προώρου τοκετού.

Παράλληλα, ενημέρωσε το κοινό ότι κάθε χρόνο, 3,9 εκατ. έφηβες (15-19 ετών) υποβάλλονται σε επισφαλείς τεχνητές εκτρώσεις καθώς και πως σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, ο αριθμός των εκτρώσεων κυμαίνεται στις 80.000 -αν και εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα είναι μεγαλύτερος. Το γεγονός αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς, όπως είπε ο κ. Σαλάκος, στην Ελλάδα συγκεκριμένα, οι έφηβες βρίσκονται σε αρνητική θέση σε ό,τι αφορά στην πρόληψη των ανεπιθυμήτων κυήσεων. Και αυτό διότι σε αντίθεση με άλλες χώρες, στην Ελλάδα το ποσοστό χρήσης αντισυλληπτικού δισκίου είναι πολύ χαμηλό -και η χρήση αντισυλληπτικών είναι άκρως σημαντική για την προστασία των εφήβων.

«Πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά. Να πάμε στα σημεία στα οποία μπορούν να εκπαιδευτούν μέσω των δήμων ή ακόμη και των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων, καθώς και να τα ενημερώνουμε μέσω ειδικών επαγγελματιών υγείας», πρόσθεσε, τονίζοντας πως και οι ίδιοι οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να εκπαιδεύονται σωστά.

Η πρόληψη, λοιπόν, των ανεπιθυμήτων κυήσεων καθώς και άλλων σεξουαλικών-αναπαραγωγικών κινδύνων είναι απίστευτα σημαντική στις μέρες μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία, σύμφωνα με τον κ. Σαλάκο, πως οι έφηβες έχουν ανάγκη ενημέρωσης σε θέματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και την ίδια ώρα, χρειάζονται να έχουν άμεση πρόσβαση σε κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού και κυρίως, άμεση πρόσβαση σε όλες τις αντισυλληπτικές μεθόδους.

Τα σύγχρονα αντισυλληπτικά και ο κολπικός δακτύλιος

Στα οφέλη της αντισύλληψης -και δη των πλέον σύγχρονων μεθόδων, όπως ο κολπικός δακτύλιος και τα POPs (Aντισυλληπτικά δισκία Μόνο με Προγεσταγόνο)- για την υγεία των εφήβων, αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Παναγιώτης Τσικούρας, Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας του ΔΠΘ και Διευθυντής του Τμήματος Οικογενειακού Προγραμματισμού.

Πιο αναλυτικά, ο κ. Τσικούρας μίλησε για τις νεότερες αντισυλληπτικές μεθόδους στη χώρα μας, εκφράζοντας την ελπίδα του οι μέθοδοι αυτοί θα μπορέσουν να προάγουν το πνεύμα της αντισύλληψης, το οποίο στη χώρα μας είναι πολύ περιορισμένο, ειδικότερα σε ό,τι αφορά στην ορμονική αντισύλληψη.

Όπως είπε, τα ποσοστά στη χώρα μας δεν είναι θετικά όσον αφορά στη δια του στόματος χορήγηση αντισυλληπτικών, ενώ υπογράμμισε πως από το 2016 είναι διαθέσιμη στη χώρα μας η χορήγηση αντισύλληψης μέσω του κόλπου, δηλαδή, ο κολπικός δακτύλιος.

Στο σημείο αυτό, ο καθηγητής αναφέρθηκε εκτενώς στους κύριους στόχους της ορμονικής αντισύλληψης στις γυναίκες και το πώς μπορούν να τις προστατέψουν. Ποιοι είναι αυτοί; Η αποτελεσματικότητα (δηλαδή η αποφυγή ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης), η ανεκτικότητα (το χαμηλό ποσοστό ανεπιθυμήτων ενεργειών), ο έλεγχος του κύκλου (η μείωση των ακανόνιστων αιμορραγιών) και η ευκολία (η αποφυγή καθημερινής χρήσης). Δεδομένων των παραπάνω στοιχείων -και συνεπώς των πλεονεκτημάτων των σύγχρονων μεθόδων ορμονικής αντισύλληψης- ο κ. Τσικούρας υπογράμμισε πως πρέπει να βάλουμε τέλος στους μύθους που έχουν επικρατήσει σε ό,τι αφορά στον κολπικό δακτύλιο αλλά και τα σύγχρονα αντισυλληπτικά.

«Οι γυναίκες δεν πρέπει να έχουν κανέναν ενδοιασμό», τόνισε, σημειώνοντας πως η τοποθέτηση του δακτυλίου δεν είναι επώδυνη, καθώς και ότι η συνολική έκθεση σε αιθινυλοιστραδιόλη με τον δακτύλιο είναι κατά 50% μικρότερη σε σχέση με το χάπι. Ανέφερε, επίσης, πως ο κολπικός δακτύλιος έχει υψηλότατη αποτελεσματικότατα και προσφέρει άριστο έλεγχο του κύκλου και καλή αντισυλληπτική δράση. Στην ουσία, πρόκειται για ένα εύκαμπτο διαφανές πλαστικό δαχτυλίδι το οποίο τοποθετείται με μεγάλη ευκολία μία φορά τον μήνα στον κόλπο της γυναίκας, προσφέροντας χαμηλή δόση ορμονών για μία περίοδο τριών εβδομάδων. Η συγκεκριμένη μέθοδος αντισύλληψης δεν προστατεύει από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Είναι, όμως, κατά 99% αποτελεσματική όταν χρησιμοποιείται σωστά (ακριβώς όπως και το αντισυλληπτικό χάπι), ενώ σε σχέση με άλλα αντισυλληπτικά παρουσιάζει μικρότερη πιθανότητα ξηρότητας του κόλπου, είναι καλά ανεκτή και σχετίζεται με χαμηλή συχνότητα ανεπιθυμήτων ενεργειών, όπως ο πονοκέφαλος, η ναυτία και η τάση μαστών, επιτυγχάνοντας παράλληλα εξαιρετικό έλεγχο του κύκλου.

Όσον αφορά στα αντισυλληπτικά χάπια, ο κ. Τσικούρας αναφέρθηκε στο νέο δισκίο που είναι διαθέσιμο στη χώρα μας, κάνοντας λόγο για μία καινοτομία. Και αυτό διότι προσφέρει όλα τα οφέλη μιας σύγχρονης αντισυλληπτικής μεθόδου χωρίς τα μειονεκτήματα του οιστρογόνου και συγκεκριμένα, των παρενεργειών που οφείλονται σε αυτά. Μάλιστα, αποτελεί την καλύτερη ορμονική επιλογή αντισύλληψης για γυναίκες με πονοκεφάλους, αυξημένο βάρος ή καπνίστριες και έχει υψηλή αντισυλληπτική αποτελεσματικότητα.

Σε κάθε περίπτωση, όποια μέθοδο και αν επιλέξει κάθε γυναίκα, ο κ. Τσικούρος τόνισε πως το πλέον σημαντικό στοιχείο είναι η ενίσχυση του πνεύματος της αντισύλληψης διότι «έτσι προστατεύουμε τη γονιμότητα της γυναίκας η οποία θα τεκνοποιήσει σε ηλικία κατά την οποία θα μπορεί να αναθρέψει τα παιδιά της και την ίδια ώρα, δεν θα έρθει αντιμέτωπη με τους κίνδυνους της άμβλωσης.

Δυστυχώς στην Ελλάδα, αντιμετωπίζουμε τα αντισυλληπτικά με φόβο, την ώρα που παρατηρείται ένας σημαντικός αριθμός εκτρώσεων. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος της ενημέρωσης στις μέρες μας. Πρέπει να υπάρχει καλύτερη ενημέρωση σε ό,τι αφορά στις αντισυλληπτικές μεθόδους που έχουν σήμερα στη διάθεσή τους οι γυναίκες -όπως τον κολπικό δακτύλιο ή το νέο αντισυλληπτικό χάπι. Και σε μία χώρα όπως η δική μας, η οποία απειλείται από υπογεννητικότητα, η προαγωγή του πνεύματος της αντισύλληψης είναι απίστευτα σημαντική.

Στην ιστοσελίδα prosexo.gr, που βρίσκεται υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας, θα ενημερωθείτε έγκυρα για όλες τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά στην αντισύλληψη και την αναπαραγωγική υγεία.